Դրասխանակերտցի 1-65 Draskhanakerttsi

65:0 Յաղագս վտանգելոյ Սիսակեանց իշխանաց, եւ տագնապից Յովհաննու կաթողիկոսի:	65:0 The Princes of Sisakan are Brought into Danger, and Katholikos Yovhannes Is Distressed:
65:1 Բայց Նսրն, որում Սբուկն փաղաքշաբար յորջորջէին եւ ոստիկան ի Հայս ի Յուսփայ առաքեցաւ, իբրեւ չուէ երթայ հասանէ ի Նախջաւան քաղաք՝ զետեղեալ ի նմա աւուրս ինչ սակս ի նմա կնոջ նորա գոլոյն, տեղի տայ հաշտութեանցն հեթանոսական սովորութեանց:	65:1 But Nasr, who was flatteringly nicknamed Subuki, and who had been sent to Armenia by Yusuf as ostikan, marched forth and reached the city of Naxjawan, where he remained for a number of days, as his wife was there, and he succumbed to the delights of pagan customs:
65:2 ապա վաղվաղակի ընդ առաջ լինի նմա Բաբգէն կրտսեր եղբայր Սմբատայ Սիսական իշխանին՝ անհաստատ իմն երեւմունս երազոց ի սրտի իւրում ստեղծանելով, զի թերեւս ի դնել նորա ուխտ ընդ մահու՝ առցէ ընկալցի յինքն զհայրենի ժառանգութիւնն, զոր միապետէրն իսկ եղբայր նորուն Սահակ, եւ զզրկանս զայս իւր վարկանէր:	65:2 Shortly after this, Babgen, the younger brother of Smbat the prince of Sisakan, confronted him. He entertained in his mind foolish dreams, thinking that he might be able, by making a covenant with death, to acquire his paternal inheritance, of which he considered himself deprived because it was ruled by his brother Sahak:
65:3 Իսկ Նսրն առժամայն բանայր նմա զդրունս գթոց խորամանկ խորհրդով՝ եւ հակիրճ եւ համառօտ բանիւ խոստանայր տալ նմա զվիճակ ժառանգութեան իւրոյ: Վասն զի դէտակն կալեալ սպասէր եւ եղբօր նորուն Իսահակայ ըստ սմին սակի գալ առ նա, զի զերկաքանչիւրսն զնոսա դաւաճանեալս կապտեսցէ, եւ այնուհետեւ կոչեցաւ եւս եւ նա ի Նսրայ տէրն Սիւնեաց Սահակ՝ սիրալիր սրտի գթովք:	65:3 For the time being, Nasr cunningly opened the gate of pity before him, and laconically promised to grant him his inheritance. For he expected and waited also for his brother Sahak to come to him with the same purpose, so that he (Nasr) might rob both of them who had been deceived. Subsequently, Nasr also summoned Sahak, the lord of Siwnik’ in a sympathetic spirit of friendship:
65:4 Իսկ նոքա յօժարեալ իբր ի կոչումն իմն արքունական՝ վաղվաղակի գայ հասանէ առ Նսրն բազում օժտութեան ընծայիւք. եւ իբրեւ թմրութեամբ իմն անզգայացեալ՝ դնէ դաշինս ընդ դժոխոց՝ ոչ նկարեալ ի սրտի իւրում զիմաստութիւն եւ ոչ ի մտի եդեալ զկատարեալ գիտութիւն եւ ոչ նայեցեալ ի վախճան խորհրդոյն:	65:4 Responding as if to an invitation from the royal court, the latter immediately set out and came near Nasr with many gifts. Seemingly benumbed and in a certain state of lethargy, he made a treaty with hell ignoring the wisdom in his heart, and not considering the matter completely, or even perceiving the outcome of the design:
65:5 Իսկ Նսրն խարդաւանեալ զխորամանկութիւն եւ երկաքանչիւրս զնոսա շրթամբք, այլ ոչ սրտիւ՝ իւր յարակցեալ, հրաւիրէ երթալ նոքօք ի մայրաքաղաքն Դվին. զի յապահովացեալք, ասէ՝ ի նմա իւրաքանչիւր ումեք՝ զիւրաքանչիւրոցն զօգուտն հոգալ մարթասցուք:	65:5 But Nasr conceived a plot, and having allied himself with both of them by word and not by heart, asked them to come with him to the capital city of Dvin, so that every one respectively being assured of his safety in that place, could tend to the welfare of the others:
65:6 Այսպէս ապա դաւոյ դրժոխութեան չու յուղի անկեալ գնային. իբրեւ մօտ եղեն ի քաղաքագիւղն Քարունջոյ՝ ընդ առաջ լինէին նմա գլխաւոր գահերէցք եւ հոյակապ նահապետք ազգատոհմի քաղաքին Դվնայ:	65:6 Thus, because of such insidious deceit they set out and marched forth. When they were approaching the komopolis of K’arunj, Nasr was confronted by the foremost gaherec’ princes and the glorious nahapets of the noble families of the city of Dvin:
65:7 Իսկ նա իբրեւ ետես զառձեռն պատրաստ եկեալ հասեալ աջողութիւնն իւր, ի բաց մերկանայր այնուհետեւ յանձնէ զգաղտնի պատրուակ չարին. ձեռն զնոքօք արկեալ՝ ի կապանս երկաթի շղթայից առ հասարակ զնոսա պաշարեալ, իբրեւ արս աւելի քան զքառասուն դնէր ի բանտի. եւ այն օր երեկօթս յորում էր արարեալ դարէր դադարէր:	65:7 But as he realized that ready-made success had come to him, he set aside the concealment of his wicked intention, and getting his hands on the latter, bound all of them with iron fetters, and confined them, over forty in number, in prison. He remained that day at the place where he had spent the night:
65:8 Եւ իբրեւ լոյսն զգիշերն մերկանայր, այնուհետեւ յուղտս եւ ի ջորիս զկապեալսն բարձեալ՝ մտանէ ի քաղաքն Դվին, ընդ իւր տարեալ զՍահակ Սիւնեաց տէր եղբարբն իւրով Բաբգենիւ:	65:8 And when daylight shed the darkness of night, he mounted the captives on camels and mules, and entered the city of Dvin. He took with him Sahak the lord of Siwnik’ together with his brother Babgen:
65:9 Իսկ ի մտանել նորա ի քաղաք անդր եւ ի դիպահոջ զկապեալ հեթանոսսն դնել, ապա զՍահակ եւ զԲաբգէն ի միասին ըմբռնեալ եւ վարեալ ի տոռունս եւ ի շղթայս երկաթի կապանաց՝ դնէր ի բանտի: Եւ այսպէս մահաշունչ հարաւահողմ խաբէութիւն զանձինս նոցա մատնէր ի բանդս եւ ի կապանս եւ ի պատիժս մահու:	65:9 As soon as he had entered the city, he put the heathen captives in prison. Then, he bound with ropes both Sahak and Babgen, who had been seized together, and putting them in iron fetters, confined them in prison. Thus, the deadly deception of the southerly gale condemned the brothers to incarceration, bonds and danger of death:
65:10 Զայսպիսի աղէտս պղտորութեան եւ զմրուր դառնութեան լուեալ իմ՝ զոր արբին հաւատացեալ տեարք մեր այլ եւ հեթանոսք եւս ի զրահեղեղ ամպրոպաց չարութեան Հագարացւոյն, ոչ սակաւ ինչ փղձկեալ եղէ ես նեղասրտութեամբ, որ ըստ բնութեան մարդկութեանս են ճահաւորութիւնք:	65:10 Having heard of the severity of the agonies which our faithful lords imbibed to the dregs along with the heathens at the hands of the wicked Hagarite’s stormy tempests, I wept with bitter distress, as is characteristic of human nature:
65:11 Յետ որոյ եւ գոյժ եւս աղմկի ի հաւատարմաց ոմանց հնչէր յականջս իմ՝ վաղվաղել խոյս տալ եւ ի բաց գնալ ի պատնէշ պաշարմանէն, որ սպառնացեալն էր մեզ: Իսկ որ ընդ իսն էին կղերք եկեղեցւոյ՝ առեալ զահ երկիւղի դեգերէին ի դուրս տան իմոյ, աղաչէին ինձ գնալ երթալ ի բաց եւ տեղի տալ բարկութեանն՝ յուշարարեալ զտէրունական հրամանն, հալածիլ քաղաքէ ի քաղաք եւ մի՛ կալ հակառակ չարին:	65:11 Subsequently, certain faithful people warned me to make haste and escape the siege that threatened us. The clergy who were with me, struck with fear, waited at the threshold of my house, and begged me to take leave and avoid the scourge. They reminded me of the command of the Lord: “You will be chased from city to city,” and, “do not set yourselves against evil:
65:12 Այլ ես աստանօր ոչ եթէ յառժամանակեայ ի մահուանէ ինչ պակուցեալ խուսափեցի, այլ ի մտի եդեալ զանհնարին մոլեգնութիւն հեթանոսական մոլորութեանն, զի մի՛ թերեւս թաքուցեալ հաղբք դիւախրոխտք պատրանաց նորա անկցի զմանկամբք եկեղեցւոյ, կամ թէ խառնումն ինչ շփոթից ընդ անարգութիւնս հեթանոսացն մեզ բերցի՝ որ արտաքոյ է բոլոր կրթական քաջողջութեան:	65:12 So I took flight not as much from my fear of temporary death, but because I considered the furious rage of the heathen aberration, and feared that the hidden snares of her satanic deception might entangle the clerics of the church, or bring upon us confusion along with the disreputable customs of the heathen, which would be detrimental to all healthy practices:
65:13 եւ այսպէս իբր յիմարեալք իմն ի մտաց՝ զարժանն հայցէաք ի շնորհացն Աստուծոյ՝ ածել մեզ ի ցուցակութիւն: Եւ իբրեւ խաւար գիշերին ի բաց եղեալ եւ լոյս առաւօտին ծագեցաւ, յանկարծակի յական թօթափել դարձեալ խաւար գիշերային զմեօք արկաւ:	65:13 Thus, seemingly crazed and out of our wits, we sought the grace of God to show us (the proper course). And when the darkness of the night disappeared, and it was dawn, suddenly, at the twinkling of an eye, the darkness of night once again surrounded us:
65:14 ընդ որս եւ առ հասարակ սքանչացեալ մեր՝ տեսաք զի խաւարեալ էր արեգակն յառաւօտին պահու: Եւ ապա ըստ ընտրողութեան իրին խորհրդածեալ, եթէ ոչ է ժամանակ խաւարելոյ արեգականն՝ իմացաք հաւաստի նշան բացերեւակ ի մեզ ի Տեառնէ Աստուծոյ ցուցեալ. եւ այնուհետեւ շտապ տագնապի եղբայրութեանն հասարակաց ստիպէր զիւրաքանչիւրսն ի բաց գնալ ի սպառնալեաց փորձութենէ անտի:	65:14 Absolutely amazed at this phenomenon, we noticed that the sun had been eclipsed at the morning hour. Subsequently, reflecting upon the rarity of the phenomenon, (and realizing) that it was not the time for an eclipse of the sun, we acknowledged this as an authentic sign manifested to us by the Lord God. Thereafter, the confusion of the turmoil forced each one of the congregation to get away from the trial of those threats:
65:15 Զայսպիսի տարակոյսս ապա ոչ թերեւս հեղգացայ լուծանել եւ ոչ կապիլ ի գարշապարս մեղաց նոցա. այլ աճապարեցի գնալ ի բաց անտի բացորոշութեամբ նախ քան զհասանել վտանգին: Զառաջին զտարացոյցսն ինձ հիմն եդեալ զԵղիաս մարգարէ եւ զՊետրոս գլուխն առաքելոց:	65:15 I was not at all idle in dismissing (from my mind) such doubts and did not follow them on the heels of their sins, but hastened with determination to take flight from there, before the advent of the danger. I took as my first examples the prophet Elijah and Peter, the head of the apostles:
65:16 Այսպէս ապա ելեալ ի վանաց անտի այրից ի կացրդից սրբոյն Իսահակայ, որ ի ծործորս լերինն Գեղայ ի ձորակի միոջ՝ դէպ ուղիղ գնացաք եւ ելաք ի վերին վանս, ուր կայանքն անասնոցն էին: Եւ անտի չուեալ գնացաք ի միանձնացելոցն կուսակրօնից միայնարանս, որ ի Սեւան կղզւոջ:	65:16 Subsequently, leaving the Monastery of the Caves (Ayric’ Vank’), which was the residence of the blessed Sahak, and is located in the ravines of Mount Gegh, in a small glen, we ascended directly to the Upper Monastery (Verin Vank’), where the quarters for the animals were to be found, and from there went to the hermitage of the celibate hermits on the island of Sewan:
65:17 ունայնացեալ ի բոլոր ստացուածոց, ասնոց եւ անասնոց, եւ միայն զփրկութիւն անձանց հոգացեալ՝ եւ ի նմա միանգամայն իսկ զհասարակաց եղբայրութեանն զլեզուս ընդ մեզ եւս շարժել ի յօրհնութիւնսն Աստուծոյ, աներկբայ յուսով կատարեցաք անդ աւուրս չորս:	65:17 We were deprived of all of our human and animal possessions, and only thought of our salvation. Here, the brethren of the congregation joined us in raising our voices in blessing God. We remained in Sewan for a period of four days with firm hope:
65:18 Ապա ամենեցուն մեր միտք իբր ի մակոյկս ինչ վերելակեալ, եւ իւրաքանչիւր ոք յիւր խորհուրդս սրտին նաւավարեալ վաղվաղակի իբր յշտեմարանէ իմեքէ զծածկեալսն յառաջ բերէաք բանիւ առ ի յայտնել զի խորոջ կայսն:	65:18 Thereupon, all of our minds seemed to embark on boats, and setting sail to the thoughts in our hearts, we carried them out like hidden treasures from a depository, so that we could express in words the things that were stored within the depths of our minds:
65:19 Եւ էր այսպիսի՝ զի դարձեալ ընդ կրունկն երթիցուք ի կողմնաւոր վայրս ուրեք՝ մերձ ի հայրապետանոց եկեղեցին սուրբ, եւ զոր ակամայ կամօքն թողաք լքաք ի բաց զինչսն եւ զստացուածսն եւ զպաճար անասնոց՝ զայն կամաւորաբար տացուք յընծայումն Հագարացւոյն Նսրայ. զի թերեւս ի կամացն Աստուծոյ հաճեալ հաւանեսցին միտք նորա, եւ մի՛ եւս սպառ սպուռ անզաւակեսցի մայր Սիօն ի մանկանց առագաստի. եւ մեք ի սրբարանս մեր դադարեալ՝ օրհնեսցուք զանուն Աստուծոյ մերոյ:	65:19 Our intention was as follows: to return once again to various sites near the holy patriarchal church; as for the material possessions and the livestock which we had abandoned much against our will, to relinquish these willingly as gifts to the Hagarite Nasr, so that by the will of God his mind might be content, and Mother Sion might not be deprived of the children of her nuptial chamber, and we ourselves returning to our holy edifice might bless the name of our God:
65:20 Եւ այսպէս ընտանեգոյն տեսողացն եւ լսողացն զայն խորհուրդ համարեալ եղեւ: Եւ դարձեալ չու յուղի անկեալ չոգաք մինչեւ ի ձեռակերտ ամրոցիկն իմ Բիւրական, զոր ստացեալն էր իմ գանձի գնոյ, ուր եւ շինեալ յարդարեալ իսկ էի եկեղեցի հաստահեղոյս կոփածոյ քարամբք պերճապաճոյճ պճնողութեամբ եւ նկարակերտ յօրինուածով՝ եւ վանս կուսակրօն միանձնացելոց զնա հաստատեալ:	65:20 And thus, those who became aware of this idea considered it to be the proper course. Once again we set out and arrived at the small fortress of Biwrakan, my own dzerakert which I had acquired through ganjagin. Here I had built a church constructed with solid polished stones, which was richly ornamented and adorned with paintings. I had founded this place as a monastery for celibate priests:
65:21 Իսկ ի հասանելն մերում անդ՝ իսկոյն իսկ հրովարտակ առ Նսրն առաքեցի, յուշ առնելով նմա զզարհուրեցուցանող իրագործութիւն որ առ ի յիւրմէն իսկ յայլ ոմանս ներգործեցաւ՝ բանտ եւ կապանք եւ չարչարանք անհնարին մահու:	65:21 As soon as we had reached Biwrakan, I immediately sent a letter to Nasr, and reminded him of the horrible afflictions that he had inflicted on certain others, namely confinement in prison, fetters, severe and deadly torments:
65:22 եւ եթէ վասն այսպիսւոյ իրիք բոհմանց պակուցեալ ի բաց գնացի. եւ արդ՝ եթէ արդէն իսկ տայցես ինձ յետկար երդման՝ աներկբայ մտօք զետեղեալ կացից մնացից ի դրունս եկեղեցւոյ տան իմոյ օրհնել զԱստուած ի սրբութեան նորա եւ ըստ ձեռին բաւականի միշտ անդանդաղ եղէց զընծայս բարօրութեան առաքել քեզ տրիտուր:	65:22 I stated that I had fled fearing such agonies, and that should he assure me with a solemn oath (of my safety), with my mind at ease I would remain at the threshold of the church of my house, where I would bless God in His sanctuary, and according to my means I would continue sending him gifts as a tribute for my well-being:
65:23 Իսկ յընթեռնուլ նորա զգրեալսն առ ի յինէն՝ վաղվաղակի յետկար երդման գրէ ըստ իւրեանց Կուրանին օրինաց, որ ինչ միանգամ վստահելի են բանք դենին նոցա. եւ այնպէս ազատ զմիտս իմ առնէ ի բոլոր երկիւղէ կարծեաց եւ ի մարտից արտաքնոց եւ յարհաւրաց ներքնոց, որ ի մարմնի են վտանգք եւ որք արտաքոյ մարմնոյ:	65:23 Upon reading my letter, Nasr immediately sent a solemn oath in accordance with the precepts of their Koran and with whatever terms of their religion that could be trusted. Thus, he freed my mind from all fears, whether of external attacks or of internal turmoils, of physical threats or remote intimidations:
65:24 Եւ այնուհետեւ ապա կարծեցեալ եղեւ ինձ այնուիկ յետկարիւ առ ի յօգտակարսն վայելսն ճեպել եւ դարել դադարել ի դրունս մերոցն սրբարանաց ի կամս Աստուծոյ:	65:24 Thereupon, I was assured by that oath that I could turn myself to useful and pleasing things and by the will of God remain at the threshold of our sanctuary: