11:251 Աղէ ցածո զքեզ սակաւիկ մի ի զայրագին սրտմտութենէդ, եւ եկ զհետ ճշմարիտ բանից իմոց, եւ հայեաց կարգաւ ընդ իրս աշխարհիս:

 11:251 Come now, moderate a little your raging passion, attend to my true words, and look at the affairs of this world systematically:

11:252 Ո՞ ոք ի մահկանացուացս ունիցի կեանս անտրտումս. ո՞չ ահա ամենայն լի են ախտիւք, է որ ի ներքոյ, եւ է որ արտաքոյ. ցուրտ եւ տաւթ, քաղց եւ ծարաւ եւ ամենայն աղքատութիւն կարաւտութեան:

 11:252 Whichever mortal will have a life without sadness? Are they not all full of ills, both internal and external? Cold and heat, hunger and thirst, complete poverty and want:

11:253 Արտաքոյ՝ անիրաւութիւն, յափշտակութիւն, գէճ պղծութիւն անառակ յարձակմամբ. ի ներքոյ՝ ամբարշտութիւն, ուրացութիւն, տգիտութիւն, անդարձ մոլորութիւն ի կամաւոր ազատութենէն:

 11:253 On the outside: injustice, rapine, foul lewdness with aggressive licentiousness; on the inside: impiety, apostasy, ignorance, unrepentant error derived from willful independence:

11:254 Բայց դու որ զբժիշկս խոտեալ անարգեցեր, թէ չիք իմ ի նոցանէ գտեալ զառողջութիւն, չեն ինչ զարմանք. վասն զի մարդիկ են նոքա. է ցաւ՝ որում գտանեն հնարս առողջութեան, եւ է՝ որ ապստամբէ ի հնարից նոցա. վասն զի ամենեքեան եմք մահկանացուք, այն որ բժշկէն եւ որ բժշկին:

 11:254 Now you scorned and despised doctors. But if I found no health from them, there is no cure because they are men. There are illnesses for which they find cures, and there are those which surpass their capacities. For we are all mortal, both he who heals and he who is healed:

11:255 Այլ երանի թէ եւ դուք ըստ բժշկական արուեստին բերէիք զնմանութիւն. զի ոչ փոքր է ճշմարտութիւն նոցա բժշկութեանն:

 11:255 I wish that you resembled the medical art, since the reality of their healing is not insubstantial:

11:256 Քանզի յորժամ տեսանեն նոքա զոք հիւանդացեալ, ոչ յապաղեն երթալ առ նոսա, այլ փութացեալ հնարին մատուցանել զառողջութիւն:

 11:256 For when they see someone ill, they do not delay to visit them, but quickly endeavor to offer them recovery:

11:257 Մանաւանդ եթէ յարքունիս մի ոք ի սիրելեաց թագաւորին ախտանայցէ, եւ հասեալ ի մեծ հրապարակն՝ տեսանիցէ զբազմութիւն պատուաւորացն եւ զառողջութիւն գեղեցիկ երիտասարդացն, եւ եւս ի ներքս մատուցեալ ի սրահսն արքունի, եւ անդ տեսանիցէ զամենայն սպասաւորացն զչքնաղ եւ զսքանչելի տեսիլն, ոչ ինչ զարմանայ ընդ հրաշակերտ տեսիլն:

 11:257 Notably, if any of the king’s friends at court were to fall ill, when the doctor arrives at the great hall and sees the multitude of notables and healthy fine young people, and even on entering the royal chambers and seeing there all the splendor and wonderful appearance of the courtiers, he would not be amazed at the marvelous sight:

11:258 Նա եւ եթէ գահոյք ականակապք իցեն եւ համակ ոսկեղէնք, յորոց վերայ հիւանդն անկեալ դնիցի, չէ ինչ նմա փոյթ զայնմ ամենայնէ. այլ ի բաց հրամայէ առնուլ զոսկեհուռ վերարկուսն, եւ ձեռն ի ներքս տարեալ՝ զննէ զամենայն մարմինն, եթէ ջե՞րմ իցէ բնութիւնն, եւ եթէ սիրտն ի տեղւոջն հանդա՞րտ կայցէ, եւ կամ թէ լեարդն կակո՞ւղ իցէ, եւ կամ թէ շարժք երակացն յարմա՞ր իցեն. եւ ըստ նմին զդարման բժշկութեանն առնիցէ՝ շնորհելով նմա զառողջութիւն:

 11:258 Likewise if it were on some jewel-bedecked couch entirely gilded on which the sick man were lying, he pays no attention to all that but orders the gold-braided covers to be removed, and putting his hand within he examines the whole body to see if its state is warm, if the heart is beating steadily in its place, if the liver is tender, and if the pulse of the veins is regular. And accordingly, he will effect his cure, restoring him to health:

11:259 Իսկ արդ եթէ մարդկային բժշկութիւնն այսպիսի գիտէ քամահել զամենայնիւ, եւ միայն զիւր արուեստն յառաջ մատուցեալ՝ զգործն կատարէ, ո՞րչափ եւս առաւել ձեզ արժան է, որ զբոլոր աշխարհս ունիք յիշխանութեան մեծի, հոգ յանձին տանել՝ նախ զհոգիսդ բժշկել յամենայն ախտալից մոլորութեանց աշխարհիս, եւ մարմնովք իսկ կային ամենեքեան ձեզ ի ծառայութեան:

 11:259 Now if human medicine can thus set all at naught and advancing only its own art carries out its task, how much more is it right for you—who hold in your great power this whole land—first to take care to heal your souls of all diseased errors of this world, as everyone already has been subjected to you in a bodily sense:

11:260 Արդ այժմ զի դուք տգիտացարուք, եւ զանմահ հոգիսդ մահկանացու արարէք յանշէջ հուր գեհենին, մարմնովդ՝ եթէ կամիք եւ եթէ ոչ կամիք՝ ախտացեալ էք յախտաւորութիւն անառողջութեան. եւ զմեզ նախատէք մարմնոյ ցաւովք, որ ոչ ի կամս մերոյ ազատութեան է, այլ որպէս դիպեցաւ ի բնութեանս մարմնոյ իւրաքանչիւր մարդոյ:

 11:260 But now that you have become ignorant and have made your immortal souls mortal for the unquenchable fire of hell, whether you wish it or not you are diseased in your bodies with an incurable disease. Yet you blame us for bodily pains which are not of our own free choosing but (have affected us) as happens to the bodily nature of every man:

11:261 Եւ Քրիստոս ճշմարիտ Աստուած կենդանի եւ կենդանարար՝ ի կամս իւրոյ բարերարութեան եղեւ բժիշկ հոգւոց եւ մարմնոց. եւ նախ ինքն ի ցաւս չարչարանաց իւրոց բժշկեաց զամենայն ազգս մարդկան:

 11:261 But Christ, the true living and quickening God, of his own good will became a doctor of souls and bodies. First by the pains of his own torments he healed all the races of mankind:

11:262 Եւ եւս խանդաղատագոյն գթացեալ, վերստին ծննդեամբն ծնեալ զմեզ յառողջութիւն՝ անցաւս եւ անվէրս, եւ ի ծածուկ հարուածոց զհին ծակոտուածսն վիշապին ողջացոյց, եւ արար զմեզ անսպիս եւ անարատս հոգւով եւ մարմնով, զի իցեմք բանակակից հրեշտակաց եւ զաւրք երկնաւոր թագաւորին մերոյ:

 11:262 And being even further moved to compassion, by his second birth he begat us into health, painless and unwounded; he cured the old scars of the dragon by his secret scourging; he rendered us unblemished and unspotted in soul and body that we might become companions of the angels and soldiers of our heavenly King:

11:263 Եւ քո զայս ոչ գիտացեալ, եւ ոչ վայելեալ յերկնաւոր պարգեւսն Աստուծոյ, եւ ոչ եւս այլ կամիս ուսանել ի մէնջ. այլ եւ զմեզ եւս վրիպեցուցանել կամիս, որում չիք հնար, եւ մի՛ այլ լիցի, եւ ոչ կարես իսկ առնել:

 11:263 Although you do not know this and have not enjoyed the heavenly gifts of God, you do not even wish to learn from us but you still desire to mislead us. That is impossible, it will never happen, and you cannot bring it about:

11:264 Այլ վասն իմոյ ախտալից մարմնոյս ասացից քեզ կարճառաւտս:

 11:264 But I shall tell you briefly about my diseased body:

11:265 Խնդամ եւ ուրախ եմ յորժամ տեսանեմ զմարմինս իմ չարչարեալ. գիտեմ զի զաւրանայ յիս առողջութիւն հոգւոյս իմոյ:

 11:265 I rejoice and am happy when I see my body tormented. I know that the health of my soul is being strengthened within me:

11:266 Մանաւանդ զի ունիմ ինձ գրաւական զմեծ վարդապետն հեթանոսաց, որ ի ցաւս մարմնոյ անձին մխիթարէր, եւ ի կռփումն սատանայական մարմնոյ պարծէր եւ ասէր. Զի եթէ տնկակիցք եղաք նմանութեան մահու նորա, ո՜րչափ եւս առաւել լիցուք հաղորդք յարութեան նորա:

 11:266 especially because I have as pledge the great teacher of the gentiles, who consoled himself in the pains of his body and gloried in Satan’s buffeting of his flesh saying: ’If we became participants in the likeness of his death, how much more will we participate in his Resurrection. ’:

11:267 Այլ դու, որ ունիս իշխանութիւն ի վերայ մեր, դատեա զմեզ ըստ չարութեան կամաց քոց:

 11:267 But do you, who have power over us, judge us in accordance with your evil will:

11:268 չեմք ինչ զանգիտելոց յահագին յահաւոր սպառնալեացդ քոց, եւ ոչ երկիւղած ի դառն մահուանէն, զոր ածելոց ես ի վերայ մեր:

 11:268 We are not at all fearful of your awesome and frightening threats, nor do we fear the cruel death which you are about to inflict on us:

11:269 Յայնժամ մեկուսացոյց սակաւիկ մի զերանելիսն ի միմեանց, եւ միայն ասէ ցսուրբ եպիսկոպոսն. «Գովութիւն, զոր ետու քեզ յառաջ, ոչ իմացար զպատիւ անձին քոյ:

 11:269 Then he (Denshapuh) separated the blessed ones from one another a little and spoke only to the holy bishop: “The praise which I bestowed on you earlier you did not recognize as respect for your person:

11:270 Յիշեցուցանեմ քեզ զչարիսն, զոր գործեցեր դու, զի անձամբ զանձն քո արասցես մահապարտ:

 11:270 I shall remind you of the crimes you committed, so that you may yourself have yourself condemned to death:

11:271 Արդարեւ դո՞ւ աւերեցեր զատրուշանն յՌշտունիս, եւ կամ զկրակն դո՞ւ սպաներ. նա եւ որպէս լուայ եւ ստուգեցի, թէ եւ զմոգսն դու չարչարեցեր, եւ զսպաս պաշտամանն դու տարար. արդ եթէ արդարեւ դու առեր, պատմեա ինձ:

 11:271 Did you indeed destroy the fire-temple in Rshtunik, and did you kill the fire? As I have heard and confirmed, you also tortured the magi and removed the vessels of the cult. Now tell me if you really did those things:

11:272 Ետ պատասխանի սուրբն եւ ասէ. «Ա՞րդ կամիս ուսանել զայդ յինէն, եթէ յառաջագոյն գիտէիր:

 11:272 The saint replied: “Do you then wish to learn this from me, if you knew it before:

11:273 Դենշապուհ ասէ. «Այլ է համբաւ, եւ այլ է ճշմարտութիւն:

 11:273 Denshapuh note: “Rumor is one thing, truth another:

11:274 Եպիսկոպոսն ասէ. «Որպէս կարծեսդ՝ ասա ինձ:

 11:274 The bishop note: “As you suppose, tell me:

11:275 Դենշապուհ ասէ. «Իմ լուեալ էր, եթէ զամենայն վնասն յՌշտունիս դու արարեր:

 11:275 Denshapuh note: “I have heard that it was you who caused all the damage in Rshtunik: