Խորենացի 3-60 Khorenatsi

< Previous Next >
60:1 Կրկին աւետարանիչ լինել Մեսրոպայ, եւ երթ թարգմանչացն ի Բիւզանդիոն:

60:1 Mesrop turns to preaching again, and the journey of the translators to Byzantium:

60:2 Մեսրոպայ կացեալ յանապատ եւ ի հովանաւոր տեղիսն, որ Շաղգոմքն անուանին` բովանդակեաց զվարդապետութիւնս առաջին առելոց խմբիցն:

60:2 Mesrop, dwelling in the desert and in the forested places called Shaḷgomk’, completed the instruction of the first groups he had gathered:

60:3 Քանզի ոչ որպէս զարուեստ ուսուցանէր, այլ իբրեւ զհոգի առաքելաբար աշակերտացն տայր:

60:3 He taught not as if it were an art, but he gave as it were inspiration to his pupils in apostolic fashion:

60:4 Յետ որոյ թողեալ վերակացուս յիւրոց աշակերտացն ի նմին տեղւոջ, զՂեւոնդ եւ զԵնովք ի Սպեր, իսկ ի Դերջան զնոցին եպիսկոպոսն զԳինդ, եւ յԵկեղեաց զԴանան` ինքն եկեալ յԱյրարատ` անցանէ յառաջնոյ բնակութեան գաւառն Գողթն:

60:4 Then he left overseers from among his own disciples in that same place: Leontius and Enoch in Sper, in Derjan their bishop Gind, and in Ekeḷeats’ Danan, while he himself went to Ayrarat and crossed into the province of Goḷtn, his earlier dwelling place:

60:5 Քանզի մնացեալ արմատ դառնութեան հեթանոսական աղանդոյն ի ժամանակի անիշխանութեանն ի վեր երեւեալ` ի բազումս տարածեցաւ. զորս բնաբարձ արարեալ երանելւոյն հանդերձ աւգնականութեամբ հաւրաբարոյին Գտայ որդւոյ Շաբիթայ, իշխանի գաւառին, տեղեկանայր եւս, եթէ չարեացն վարդապետք նախագոյնք ի Բաղասականն են կողմանս:

60:5 There remained the bitter root of the heathen sect that had reappeared in the time of anarchy and had spread among many people. Having completely exterminated these heathens with the help of Giut, worthy son of his father Shabit’, prince of the province, the blessed one learned that the original teachers of this wickedness were in the regions of Baḷas:

60:6 Ուր երթեալ զբազումս յուղղութիւն ածէ, եւ զսակաւսն անդարձս յիշխանութիւն Հոնաց հալածականս առնէ:

60:6 Going there, he brought many to orthodoxy, and the few recalcitrant ones he expelled to the empire of the Huns:

60:7 Հաւատալով զվարդապետութիւն կողմանցն այնոցիկ եպիսկոպոսին, որում Մուշեղն կոչէին` ինքն դառնայ զԳարդմանայ ձորովն. զի եւ ի նմա լուաւ լինել ի նոցին ընկերաց աղանդոյն. զորս գտեալ` ածէ եւ զնոսա ի գիտութիւն ճշմարտութեան, հանդերձ վերստին ուղղութեամբ իշխանին Գարդմանաց, որում անուն էր Խուրս:

60:7 Entrusting the instruction of those regions to the bishop called Musheḷ, he himself returned to the valley of Gardman, for there too he had heard that there were sympathizers of that sect. When he discovered them, he brought them also to the knowledge of the truth with the reconversion of the prince of Gardman, whose name was Khurs:

60:8 Հրաւիրի անտի ի բդեշխէն Գուգարացւոց Աշուշայէ` յաղագս նորին գործոյ գալ յիւր իշխանութիւնն ի գաւառն Տաշրաց. ուր երթեալ` լաւագոյնս վարդապետեաց եւ հաստատագոյնս քան զամենայն աշակերտեալսն. առ որով ժամանակաւ Արձիլ ոմն էր կացեալ թագաւոր Վրաց:

60:8 Then he was invited by the bdeashkh of Gugark’, Ashusha, to come for the same purpose to his principality in the province of Tashir. Going there, he gave instruction so that they became better and more firmly grounded than all his disciples. At that time a certain Ardzil was king of Georgia:

60:9 Ապա եկեալ եւ առեալ Մեսրոպայ եւ մեծին Սահակայ զնոյն աշակերտս, զՅովսէփ եւ զմիւս ընկեր նմին ի Կողբ գեղջէ, որում անուն Եզնիկ կոչէր` առաքեն ի Միջագետս ի քաղաքն Եդեսիայ. զի որ միանգամ գտցին անդ գիրք ասացեալ նոցին սրբոց հարցն առաջնոց` թարգմանեալ ի մեր լեզուս բերցեն փութով, զի յետ այնր ի Բիւզանդիոն առաքեսցին ի նոյն գործ:

60:9 Then Mesrop and Sahak the Great came and took the same pupils, Joseph and his other companion from the village of Koḷb who was called Eznik, and sent them to Mesopotamia, to the city of Edessa. Whatever books of the holy early fathers they might find there they were to translate into our language and bring back without delay, so that afterward they might be sent to Byzantium for the same purpose:

60:10 Որոց ընկալեալ զհրապուրական թուղթս սուտակասպասաց ոմանց, իբր թէ պատրաստին մեծն Սահակ եւ Մեսրոպ զայլս առաքել ի Բիւզանդիոն. վասն որոյ առանց հրամանի վարդապետացն իւրեանց` նոյն ընդ նոյն չուեալ գնացին ի Բիւզանդիոն, նախանձաւոր բարեաց եղեալ ուսմանց. եւ քաջ վարժեալ հելլէն դպրութեամբ` ձեռնարկեցին ի թարգմանել եւ ի գրել:

60:10 But they received seductive letters from some imposters to the effect that Sahak the Great and Mesrop were preparing to send others to Byzantium, so without the permission of their own teachers they straightaway set out for Byzantium, being zealous for good learning. And as they were very competent in Greek letters they set to translating and writing:

60:11 Եւ ընդ նոսա նախանձեալ ընկերաց իւրեանց աշակերտակցաց, որոց անուանքն Ղեւոնդ եւ Կորիւն կարդային` յիւրեանց կամաց ելին առ նոսա ի Բիւզանդիոն:

60:11 But jealous of them, their fellow pupils, whose names were Leontius and Koriun, departed of their own accord to them in Byzantium:

60:12 Ապա ելանեն անդր Յովհան եւ Արձան, զորս կանխագոյն առաքեալ էր մեծին Սահակայ եւ Մեսրոպայ. որոց յուլաբար ուղեւորեալ եւ ծուլաբար դեգերեալք` պատաղեցան ի Կեսարիայ:

60:12 Then John and Ardzan also arrived there; they had been sent earlier by Sahak the Great and Mesrop, but traveling slowly and idly procrastinating had lingered in Caesarea:

60:13 Որոց ընդունելութիւն ամենեցուն մեծապէս արար Մաքսիմիանոս եպիսկոպոս Բիւզանդացւոց:

60:13 All of them received an honorable welcome from Maximianos, the bishop of Byzantium: