Խորենացի 2-85 Khorenatsi

< Previous Next >
85:1 Նահատակութիւնք Տրդատայ ի պատերազմին յԱղուանս, յորում միջակտուր արար զթագաւորն Բասլաց:

85:1 The prowess of Trdat in the war in Albania, in which he cut the king of the Basilk’ in half:

85:2 Իսկ թագաւորն Տրդատայ ամենայն Հայաստանաւք իջեալ ի դաշտն Գարգարացւոց` պատահէ հիւսիսականացն ճակատու պատերազմի. եւ ի խառնել երկոցունց կողմանցն` յերկուս ճեղքէ զամբոխ թշնամեացն, սկայաբար շահատակելով:

85:2 King Trdat with all the Armenians descended into the plain of Gargar and met the northern peoples in battle. When the two sides joined, he cut the host of the enemy into two, assailing them like a giant:

85:3 Ոչ կարեմ ասել զերագութիւն ձեռինն, ո՛րպէս անբաւք ի նմանէ յերկիր անկեալ թաւալագլոր խաղային, աւրինակ իմն ի գեղեցիկ ցանցորդէ լի ձկամբք յերկիր թաւթափեալ ցանցոյն, կայտռէին յերեսս երկրին:

85:3 I am unable to describe the quickness of his arm and how an infinite number of the enemy were struck to the ground by him and rolled in the dust. Like a net full of fish emptied on the ground by an expert fisherman, they danced on the surface of the earth:

85:4 Զոր տեսեալ թագաւորին Բասլաց` մաւտ հասանէ յարքայն. եւ հանեալ յասպազինէն զներդեայ քեմխտապատ պարանն, եւ կորովութեամբ ձգեալ յետուստ կողմանէ` ճահ դիպեցուցանէ յուս ձախակողմանն եւ յանութ աջակողմանն. զի էր վերացուցեալ զձեռնն ածել ումեք սուսերաւ. եւ ինքն վառեալ վերտ պահպանակաւք, ուր ոչ գծէին նետք:

85:4 Seeing this, the king of the Basilk’ approached the king. Drawing from his horse’s armor a strap of sinew wound around with leather and forcefully throwing it from behind, he skillfully caught him on the left shoulder and the right armpit, for he, Trdat had raised his arm to strike someone with his sword; he was, however, wearing chain armor, which arrows could not pierce:

85:5 Եւ քանզի ոչ կարաց շարժել ձեռամբ զհսկայն` զլանջաւք առ երիվարին. եւ ոչ այնչափ ինչ շութափեաց մտրակել զերիվարն, քան թէ ահեակ ձեռամբն ի ներդեայն աճապարեալ սկային, եւ սաստկութեամբ ուժոյն զիւրեաւ ցանցեալ` ի ճահ դիպեցուցանէր զերկսայրին, եւ ընդ մէջ կտրէր զայրն եւ զոյգ ընդ պարանոցին զգլուխ երիվարին:

85:5 And because he was unable to dislodge the giant Trdat with his hand, he grasped his horse’s chest. The giant was quick, not so much to spur his horse as to grasp the sinew in his left hand and draw it to himself with a violent pull. He agilely wielded his two-edged sword and cut his opponent through the middle, also splitting the head and reins of his horse:

85:6 Իսկ զաւրացն ամենայնի տեսեալ զթագաւորն իւրեանց եւ զզաւրաւորն միջակտուր յայնպիսի ահաւոր բազկէ լեալ` ի փախուստ դառնային. զորոց զհետ մտեալ Տրդատ, վարէ մինչեւ յաշխարհն Հոնաց:

85:6 The whole army, seeing their king and general cut in half by such a fearsome arm, turned in flight. Trdat, in pursuit, chased them as far as the land of the Huns:

85:7 Եւ թէպէտ ոչ փոքր հարուած եհաս զաւրացն իւրոց, եւ բազմաց անկումն մեծամեծաց, յորում մեռաւ եւ սպարապետն ամենայն Հայոց Արտաւազդ Մանդակունի, սակայն Տրդատ անտի ըստ հայրենի աւրինին պատանդս առեալ դառնայ:

85:7 And although no small losses had befallen his own army and many of the nobles had fallen - among whom the commander-in-chief of all the Armenians, Artavazd Mandakuni, was killed - yet Trdat took hostages from them according to ancestral custom and returned:

85:8 Որով պատճառաւ միաբանեալ զամենայն հիւսիսի, հանեալ զաւր բազում, գումարտակ արարեալ` խաղայ յաշխարհն Պարսից, ի վերայ Շապհոյ որդւոյ Արտաշրի, չորս յիւրոցն առնելով զաւրավարս, զՄիհրան առաջնորդ Վրաց, վստահացեալ վասն ի Քրիստոս հաւատոցն, եւ զԲագարատ ասպետ եւ զՄանաճիհր նահապետ Ռշտունեաց եւ զՎահան նահապետ Ամատունեաց:

85:8 Thus he brought together all the north, raised many troops, and bringing them together marched to Persia to attack Shapuh, son of Artashir. He made four of his men generals: Mihran, prince of the Georgians, whom he trusted because of his belief in Christ; Bagarat, the aspet; Manachihr, prince of the Rshtunik’; and Vahan, prince of the Amatunik’:

85:9 Բայց յաղագս հաւատոցն Միհրանայ եւ աշխարհին Վրաց ասել կայ մեզ առաջի:

85:9 But now we have to tell of the conversion of Mihran and the land of Georgia: