15:0 Քաղաքս այս ի բազում ժամանակաց հետէ չէր զփորձ չարեաց առեալ. վասն որոյ յանհոգս եւ յանկասկածի կէին, հարստացեալք բազում ընչեղութեամբ ի ծովէ եւ ի ցամաքէ ամբարեալ:
|
15:0 For a long time this city (Kars) had had no experience with evils (warfare) and so (the people) dwelled unconcernedly and without suspicions therein, grown rich with much merchandise acquired by sea and by land:
|
15:1 Արդ ի գալ մեծի յայտնութեան տեառն մերոյ, ի գիշերին՝ յորում ուրախական ձայնիւ դասք քահանայից հանդերձ բազմամբոխ ժողովրդովքն զպաշտօն աւուրն կատարէին, յանկարծակի ի վերայ հասին զօրք անօրինացն:
|
15:1 Now during (the festival) of the Revelation of Our Lord, in the evening, when the ranks of the priesthood together with great crowds of the people were celebrating the mass of the day, (singing) with joyous voices, the troops of the infidels unexpectedly attacked:
|
15:2 Եւ քանզի առանց գիշերադիտաց էր քաղաքն, մտեալ ի ներքս, սուր ի վերայ առն եդեալ, անողորմ կոտորեցին զամենեսին, որ յոյժ ողբոց արժանի է պատմութիւնս։ Քանզի օրէն է քաղաքաց ի տէրունական տօնսն բազում զարդարանօք վայելչանալ արանց եւ կանանց, ծերոց եւ տղայոց ըստ ուժոյ եւ ըստ կարողութեան, ըստ նմանութեան գարնանաբեր ծաղկանոցաց:
|
15:2 Because the city was without a night-watch, they entered. Putting swords to work, they mercilessly killed everybody, a history meriting much lamentation. It was the custom of the city’s men, women, elderly, and youths (each) according to strength and ability, on the Lord’s feast days, to ornament himself or herself with many adornments, such that they resembled spring gardens:
|
15:3 Որ եւ զսոսա այսպէս գտեալ, յանկարծակի վայիւք եւ ողբովք լի եղեւ քաղաքն։ Զքահանայսն ի պաշտամանցն լռեցուցին, եւ զսաղմոսասացսն ի սաղմոսական երգոցն. հատաւ երգ օրհնութեան ի բերանոյ դպրաց եւ տղայոց։ Անդանօր էր տեսանել տեսութիւն ողորմագին որ զքարինս եւ զանշունչ արարածս անգամ շարժէր յողբս հառաչանաց. թո՛ղ թէ զզգայունս եւ զկենդանիս:
|
15:3 When these (people) were thus chanced upon, suddenly the city became filled with sighs and lamentations. Priests were silenced at mass, as were the psalmists (silenced) from singing psalms. The song of blessing stopped on the lips of scribes and boys. There one could have seen a spectacle most pitiable, capable of moving even the stones and inanimate objects to sighs of lament, let alone the rational and living:
|
15:4 Մեծահարկի եւ պատուական վաճառականք չարաչար մահուամբ սպանեալք. երիտասարդք եւ ըմբշամարտք ի փողոցսն սրակոտորք. պատուական ալիք ծերոցն արիւնաշաղախ առ նոքօք անկեալք. եւ այսպիսօրէն գործովք սպառեցաւ քաղաքն յարանց. եւ թէ ոք ժամանեաց յամուրն ելանել որ ի վերայ քաղաքին կայ, նա միայն ապրեցաւ:
|
15:4 Well-respected and honorable merchants were wickedly slain, youths and athletes lay stabbed to death in the streets, and the blood-spattered heads of the elderly lay fallen near them. By such deeds was the city stripped of its population. Only the one who managed to enter the stronghold located above the city saved his life:
|
15:5 Եւ մնացեալ զօրն ողջոյն ի տեղւոջն խիլ արկեալ բրեցին զտունսն, եւ ապա հուր հարեալ այրեցին զքաղաքն, եւ ինքեանք առեալ զգերի եւ զկապուտ քաղաքին գնացին յաշխարհն իւրեանց:
|
15:5 The entire remainder of the day, (the Seljuks) rummaged through the houses, then set the city on fire. Taking their captives and the city’s plunder, they went to their own land:
|