Ղեւոնդ 1-31 Ghevond

< Previous Next >
31:0 Եւ մինչդեռ ունէր զհրամանատարութիւն իշխանութեանն Եզիտ՝ յղէր դեսպան առ արքայն հիւսիսոյ, որում Խաքանն կոչէին, եւ խնդրէր առնել խնամութիւն ընդ նմա. որպէս զի ի ձեռն այնորիկ արասցէ ուխտ խաղաղութեան ընդ նմա եւ ընդ զօրս Խազրաց:

31:0 While Yazid (ibn Usaid) was still ruling, he sent an emissary to the king of the north, who was called the Khaqan, seeking to establish marriage relations with his (House). By this, (Yazid) sought to achieve a peace treaty between the Khazars’ forces and himself:

31:1 Եւ հաւանեալ արքայն Խազրաց՝ տայր զքոյրն իւր նմա կնութեան, որում անունն էր Խաթուն. եւ առաքէր ընդ նմա նաժիշտս եւ աղախնայս եւ ծառայս բազումս: Եւ կեցեալ Խաթունն սակաւ ինչ ժամանակ՝ վախճանէր:

31:1 Agreeing to this, the king of the Khazars gave (Yazid) as a wife his sister, named Khatun. (The Khaqan) sent along with her many hand maidens, ladies in waiting, and servants. But Khatun lived for only a short while and then died:

31:2 Եւ բարձաւ ուխտ խաղաղութեանն որ ի մէջ նոցա. քանզի իբրեւ դաւով նենգութեամբ համարեցան զմահ նորա: Եւ գումարեալ զօր բազում տայր ի ձեռս զօրավարի միոջ, որ անուանեալ կոչիւր Ռաժթարխան, ի գնդէն Խաթիրլիթբերայ, եւ առաքէր ի վերայ աշխարհիս որ ընդ ձեռամբ Եզտի:

31:2 Moreover that peace treaty between them was dissolved because (the Khazars) suspected that her death was the result of some treachery. (The Khaqan) assembled an enormous force and entrusted it to one of his generals, named R’azht’arxan, of the Xat’irlit’ber brigade. He sent (this army) to our land, which was under Yazid’s control:

31:3 Որոց սփռեալ զասպատակս իւրեանց ըստ հիւսիսոյ գետոյն հզօրագունի որ կոչի Կուր՝ առնուին բազում գաւառս, զՀէջար, զՔաղա, զՈստանի, զՄարզպանեան, զՀաբանդ, զԳեղաւու, զՇաքէ, զԲեխ, զԽենի, զԿամբեխճան, զԽողմազ:

31:3 They spread around raiding north of the very mighty Kura River and seizing numerous districts of the land of the Aghuanians: Hejar, K’agha, Ostani, Marzpanean, Haband, Geghawu, Shak’e’, Bex, Xeni, Kambexchan, and Xoghmaz:

31:4 Այս գաւառք աշխարհին Աղուանից: Առին եւ զցանկալի դաշտն Բաղասական, յորում անթիւ բազմութիւն հօտից եւ նախիրք անդէոց բազմաց, զորս առին յաւարի:

31:4 They also took the desirable plain of Baghasakan where there were countless flocks of sheep and herds of cattle, which (the Khazars) took as spoil:

31:5 Առին եւ յաշխարհէ իշխանութեանն Վրաց գաւառս եօթն, զՇուչք, զՔուէշկափոր, զՁելթդ, զԾուքէթ, զՎէլիսցխէ, զԹիանէթ եւ զԵրկ:

31:5 From lands under the sway of the Georgians they took seven districts: Shuch’k’, K’ue’shkap’or, Dzelt’d, Tsuk’e’t’, Ve’lists’xe’, T’iane’t’, and Erk:

31:6 Եւ հաւաքեալ զբազմութիւն գերեստանեացն եւ աւար բազում՝ դարձան ի բնակութիւնս իւրեանց: Եւ ոչ կարաց ընդոստախօս պատագրոսն այն համբառնալ զգլուխն իւր, որ ունէր զիշխանութիւն հրամանատարութեան աշխարհիս Հայոց, այլ միայն ղօղեալ իբրեւ զանբան կալով՝ ոչ ինչ թուէր նմա կործանումն աշխարհին:

31:6 Gathering up a multitude of captives and a great deal of booty, they returned to their dwelling places. As for that gouty braggart (Yazid), who held sway over the land of the Armenians, he could not even lift his head (from shame); rather, he just sat there like an irrational animal and the ruination of the land was as nothing to him:

31:7 Իսկ ապա յետ սակաւ ինչ ժամանակի հատուածեալ նոյն վիրագն, որ էած ստուերածս ի վերայ երկրին Աղուանից՝ գայր միաբանել ընդ իշխանին Իսմայելի. եւ յղեալ յաշխարհն Ասորւոց պատանդ զորդի իւր՝ ինքն վաղվաղակի վախճանէր սրով մերձ ի դրունս Աղուանից:

31:7 But it happened that after a short while the shadow (of the Khazars) which had darkened the country of the Aghuanians dispelled and (the Khazar leader himself) united with the caliph and (even) sent his son as a hostage to the land of the Syrians. He himself soon died by the sword, close to the Aghuan Gates: